پیانو در لغت به معنای آرام و ملایم است و مخفف شده pianoforte به معنای صدای بلند می‌باشد. صدای این ساز شستی‌دار از اصابت چکش‌هایی که با فشار دادن کلیدها به سیم‌ها برخورد می‌کنند، تولید می‌شود. پیانو طرفداران زیادی در موسیقی کلاسیک و بسیاری از سبک‌های دیگر موسیقی دارد. این ساز به دلیل گستره‌ی وسیع نت‌ها و تطبیق‌پذیری‌اش در ایجاد انواع صداها و احساسات موسیقایی، مورد توجه آهنگ‌سازان، نوازندگان و موسیقی‌دانان حرفه‌ای قرار گرفته است. در ادامه این مقاله از آموزشگاه موسیقی دادآفرین با انواع پیانو بیشتر آشنا خواهیم شد.
ویژگی‌های اصلی پیانو
پیانو یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین آلات موسیقی است. صداها و ملودی‌ها در این ساز از برخورد چکش‌های زیر کلیدها با سیم‌های داخلی جعبه ساز تولید می‌شوند. شدت صدای پیانو بستگی به میزان فشار انگشتان نوازنده بر روی کلاویه‌ها دارد. به این معنا که هرچه فشار بر روی کلیدها بیشتر باشد، صدای بلندتری ایجاد می‌شود. ویژگی‌های پیانو عبارت‌اند از:
- پیانو از سه بخش اصلی بدنه یا جعبه پیانو، صفحه‌ی صدا (Soundboard) و مکانیزم چکش‌ها تشکیل شده است. سیم‌های پیانو که در کنار هم قرار دارند، بر روی یک قاب فلزی کشیده شده‌اند و صدای پیانو از برخورد چکش‌ها که با فشاردادن کلیدها فعال می‌شوند، به سیم‌ها تولید می‌شود.
- اغلب پیانوها دارای 88 کلید هستند که از نت‌های بسیار پایین تا بسیار بالا را پوشش می‌دهند. این گستره صوتی وسیع باعث می‌شود تا این ساز برای اجراهای تک‌نفره و همراهی با دیگر سازها بسیار مناسب باشد.
- پیانو از قطعات زیادی ساخته شده است. این قطعات باید بادقت خاصی در کنار هم قرار بگیرند تا ساز بتواند صدای دلنشین و منحصربه‌فردی تولید کند.
- پیانو انواع مختلفی دارد و صداهای تولید شده توسط هر کدام از آنها متفاوت می‌باشد.
- Piano جزو سازهای بادوام و ماندگار است و هر 6 ماه نیاز به تنظیم و کوک شدن دارد.
- این ساز در انواع سبک‌های موسیقی از جمله کلاسیک، جاز، بلوز، پاپ و راک به کار می‌رود.
معرفی انواع پیانو
معمولاً پیانوهای مدرن دارای 88 کلید (52 کلید سفید و 36 کلید مشکی رنگ) هستند، به همین دلیل با این ساز می‌توان 88 گام مختلف موسیقی را نواخت. پیانو به واسطه صدای گرم و گستره بالای نت‌ها محبوبیت زیادی دارد. این ساز انواع مختلفی دارد و هر کدام از آنها دارای ویژگی‌های خاصی هستند، در ادامه با انواع پیانو آشنا خواهید شد.
پیانو آکوستیک
این ساز دارای قدمتی چندصدساله است و تولید صدا در آن به‌صورت مکانیکی می‌باشد. صدای قوی، رسا و طیف وسیع تنال این نوع پیانو باعث محبوبیت آن در بین نوازندگان شده است. نگهداری از پیانو آکوستیک به دلیل داشتن 10 هزار قطعه بسیار سخت است و هر 6 ماه یکبار نیاز به کوک‌شدن دارد. انواع Acoustic Piano عبارت‌اند از:
- پیانو گرند یا افقی: Grand Piano یکی از انواع حرفه‌ای پیانو است. این ساز در ابعاد مختلفی ساخته شده وکوچک‌ترین سایز آن طولی بین 145-150 سانتیمتر دارد. در این ساز چکش‌ها به‌صورت افقی از زیر به سیم‌ها ضربه وارد می‌کند و منجر به تولید صدایی غنی و باشکوهی می‌شوند. اغلب از پیانو افقی برای سولوهای کلاسیکو کنسرت‌های جاز و پاپ استفاده می‌گردد.
- پیانو دیواری یا عمودی: بدنه چوبی این ساز در حدود 110 الی 130 سانت می‌باشد و سیم‌ها در آن به‌صورت عمودی قرار گرفته‌اند. هر چه ارتفاع ساز کمتر باشد برای مبتدیان مناسب‌تر است، اما افراد خبره بهتر است از پیانوهایی با ارتفاع بلندتر استفاده نمایند. پیانو آکوستیک دیواری صدای طبیعی و گوش‌نوازی دارد.
- پیانوی بی‌صدا: این نوع پیانو دارای بلندگوهای داخلی است و نوازنده می‌تواند با استفاده از هدفون به‌صورت بی‌صدا ملودی خود را بنوازد. پیانو بی‌صدا برای تمرین در آپارتمان، هتل‌ها، مدارس و… گزینه مناسبی است.
پیانو دیجیتال
سیستم این نوع پیانو دیجیتالی بوده و صدای نت‌های آن از پیانو کلاسیک کپی‌برداری شده است. این ساز دارای کلیدهای وزن‌دار و سیستم صوتی داخلی است و می‌توان شدت صدای آن را به کمک بلندگوهای آن افزایش و یا کاهش داد. از مزایای انواع پیانو دیجیتال می‌توان به قابلیت حمل آسان، تنظیم صدا و امکان متصل‌کردن آن به کامپیوتر و دستگاه‌های الکترونیکی اشاره نمود.
پیانو الکترونیک یا کیبورد
این ساز با کمک روش‌های الکترونیکی طیف وسیعی از صداها مانند سازهای کوبه‌ای، ارگ و پیانو آکوستیک را شبیه‌سازی می‌کند. این ساز سبک و قابل‌حمل است همچنین قابلیت اتصال به کامپیوتر را دارد.
سخن آخر
پیانو جزو سازهای مادر می‌باشد؛ زیرا از کلاویه‌های فراوانی تشکیل شده است. انتخاب نوع پیانو بستگی به بودجه و سطح نوازنده شما دارد. مثلاً نوع دیجیتال این ساز برای مبتدیان مناسب است. زیرا هزینه کم و نحوه نگهداری راحت‌تری دارد درحالی‌که نوازندگان حرفه‌ای از نوع آکوستیک این ساز استفاده می‌کنند.
