ویولن که در دسته سازهای زهی – آرشه‌ای قرار دارد یکی از محبوب‌ترین سازهای جهان است. ویولن، ویولن‌سل و ویولا خانواده سه نفری این ساز محسوب می‌شوند. هنرجویان این ساز ضمن یادگیری نحوه آرشه کشی و کوک‌کردن باید با آموزش اصولی نت‌ها را بیاموزند. در غیر این صورت صدای فالش تولید شده با این ساز بسیار آزاردهنده است. در این مطلب از آموزشگاه موسیقی دادآفرین ضمن بررسی ویژگی‌های بهترین ویلن شما را با انواع ویولن آشنا خواهیم کرد.
معرفی ساز ویولن
ویولن در قرن 16 میلادی در ایتالیا متولد شد و به سرعت در اروپا محبوب شد. سازنده‌های معروف مانند آنتونیو استرادیواریوس و گاسپارو دا سالو در توسعه و بهبود ویولن نقش مهمی داشته‌اند. البته برخی بر این باور هستند که ویولن نمونه تکمیل شده ساز شرقی رباب است که ریشه در امپراتوری هند دارد.
در هنگام نواختن ویولن نوازنده آن را بر روی شانه خود قرار می‌دهد و با آرشه آن را می‌نوازد. کوک سیم‌های ویولن از زیر به بم شامل سیم اول (می)، سیم دوم (لا)، سیم سوم (ر) و سیم چهارم (سل) می‌باشد. هنرآموزان این ساز نیاز به یادگیری تئوری موسیقی و خواندن نت‌ها دارند. ویلن با تکنیک‌های مختلفی همچون پوزیسیون، تریل، اسپیکاتو و… نواخته می‌شود. ساز ویولن در سبک‌های مختلف موسیقی کلاسیک، جاز، فلامینکو، فولک و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. اجزای اصلی این ساز عبارت‌اند از:
بدنه‌ساز: بدنه ویولن به شکل جعبه است و از سه قسمت صفحه بالایی، صفحه زیرین و زهوارهای دور تشکیل شده است و معمولاً از چوب درخت افرا و کاج ساخته می‌شود.
زیر چوبه: ویولن چهار رشته از جنس نایلون، فولاد و یا روده حیوانات دارد.
فینگر برد: بخش سیاه‌رنگ که روی دسته ساز و زیر سیم‌ها قرار دارد را صفحه انگشت گذاری یا فینگر برد می‌گویند. کیفیت این بخش در ایجاد نت‌های مناسب بسیار مهم است.
خرک: خرک یک قطعه چوبی است که جهت تنظیم فاصله سیم‌ها از یکدیگر، بین دو شکاف F قرار داده می‌شود. سیم‌ها از روی خرک عبور کرده و به گوشی بسته می‌شوند.
آرشه: از ویژگی‌های بهترین ویلن، آرشه چوبی باریک و بلند است که معمولاً از چوب و موهای طبیعی یا مصنوعی ساخته می‌شود و برای نواختن ساز استفاده می‌شود.
ویژگی‌های بهترین ویلن
ویولن به دلیل داشتن ساختار منحصربه‌فرد و صدای گرم و دلنواز برای نواختن قطعات مختلف از موسیقی کلاسیک تا جاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ساز کوچک‌ترین عضو از خانواده سازهای زهی و آرشه‌ای است. در ادامه به بررسی ویژگی‌های بهترین Violon می‌پردازیم.
قدرت صدای ویولن
واحد اندازه‌گیری صدا دسی‌بل می‌باشد و یک ویولن باکیفیت باید بتواند صدای قوی و بلندی تولید کند.
تعادل داشتن سیم‌های ویولن با هم
ویولن دارای 4 سیم است که هر چهارتای آنها باید با یکدیگر کاملاً بالانس باشند یعنی از حجم و کیفیت یکسانی برخوردار باشند تا موقع نواختن ویولن با مشکل مواجه نشده و صدا فالش نگردد.
نرم بودن صدای ویولن
از ویژگی‌های مهم یک ویولن خوب، تولید صدای نرم و صاف است. صدای ساز در هنگام نواختن باید برای مخاطب گوش‌نواز باشد.
انواع ویولن
ویولن دارای انواع مختلفی است و هر کدام از آنها تفاوت‌هایی در نوع صدا و شکل ظاهری دارند. انواع ساز ویلن عبارت‌اند از:
ویولن آکوستیک
از این نوع ویولن در سبک‌های موسیقی کلاسیک و مدرن، برای تولید صدای طبیعی و گرم استفاده می‌شود. ویولن آکوستیک از محبوب‌ترین سازهای ارکستر و اجراهای سولو است. این ساز در اندازه‌های مختلف تولید می‌شود و برای افراد مبتدی گزینه مناسبی است.
ویولن‌سل
ابعاد این ویلن تقریباً 4 برابر بزرگ‌تر از ویولن آکوستیک معمولی می‌باشد. ویولن سل در اجراهای ارکسترها و موسیقی کلاسیک کاربرد دارد. صدای این ساز غنی، عمیق و قوی بوده و نزدیک به ویولن آکوستیک است.
ویولن الکتریک
این ویولن مجهز به سیستم الکترونیکی است و نیاز به اتصال به یک سیستم صوتی خارجی مانند آمپلی‌فایر دارد. از ویژگی‌های بهترین ویلن الکتریک می‌توان به افزودن افکت‌های صوتی، قابلیت تنظیم و کنترل صدا و ضبط صدا اشاره نمود. این ساز برای استفاده در ژانرهای پاپ، جاز، راک و سبک‌های مدرن طراحی شده است.
ویولن ویولا
این ویولن یکی از سازهای میانی بین ویولن التو و سل است و صدایی خاص و زیبا تولید می‌کند. کیفیت صدای ویولا گرم‌تر و عمیق‌تر از ویولن آکوستیک است و در موسیقی کلاسیک و ارکسترال کاربرد فراوانی دارد.
ویولن کنترباس
بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین نوع ویولن است و نوازنده آن را به‌صورت ایستاده می‌نوازد. صدای ویولن دابل باس قوی، پر و زنگ‌دار است.
کلام آخر
ویولن سازی است که یادگیری و نواختن آن کمی دشوار است. این ساز که بر روی شانه نوازنده قرار می‌گیرد، دارای چهار سیم می‌باشد. در هنگام خرید این ساز حتماً به کیفیت چوب بدنه، دسته، صفحه و… توجه کنید.
