برای اینکه بتوانید استعداد موسیقیایی فرزندان خود را به شکوفایی برسانید بهتر است آنها را از سنین پایین با موسیقی آشنا کنید. زیرا هر چقدر سن هنرجو کمتر باشد میتواند مهارتها و تکنیکهای مختلف موسیقی را بهتر و سریعتر یاد بگیرد. به دلیل مزایای یادگیری موسیقی برای کودکان، شاخهای از این علم به نام آموزش موسیقی کودک شکلگرفته است. در این مقاله از آموزشگاه دادآفرین قصد داریم شما را با متدهای آموزش موسیقی کودکان آشنا کنیم.
متدهای آموزش موسیقی کودکان
آموزش موسیقی تأثیر زیادی در افزایش هوش و خلاقیت، توانایی درک مفاهیم، تقویت زبان، ایجاد آرامش و بهتر شدن عملکرد درسی کودکان دارد. لذا روشهای مختلفی برای یادگیری موسیقی به کودکان ابداع شده است. هر کدام از این متدهای یادگیری، فلسفه و هدف خاصی را دنبال میکنند. مثلاً برخی از شیوههای آموزش باعث ایجاد کنجکاوی در کودکان میشود و برخی دیگر استعداد و خلاقیت آنها را تقویت مینماید. در ادامه با برخی از رایجترین متدهای آموزش موسیقی به کودکان آشنا خواهید شد.
متد آموزشی ارف (Orff)
این متد در بین سالهای 1920 الی 1930 توسط کارل ارف آلمانی ابداع شد. این روش براساس بازی و فعالیتهای حرکتی (رقص و بازیگری) و با استفاده از سازهای ابتدایی و ساده طراحی شده است. در روش ارف کودکان با نواختن سازها، آواز خواندن و حرکات جسمی به مفاهیم موسیقی تسلط پیدا میکنند.
در این روش کودکان طی چهار مرحله تقلید، جستجو، بداههنوازی و ترکیب با موسیقی آشنا میشوند. ب این صورت که ابتدا از طریق آوازخواندن با ریتم آهنگ آشنا میشوند و سپس با کفزدن و پایکوبی برای همراهی با موسیقی آماده شده و در نهایت با آموزش تکنیکهای نواختن ساز کلاس به اتمام میرسد. سازهای مورد استفاده در متد ارف شامل زیلوفون، متالوفون، سنج، طبل، بلز، دایره و… هستند. این روش به کودک کمک میکند تا موسیقی را در سطح فهم و درک خود و با بازیکردن بیاموزند.

متد آموزشی دالکروز
این متد توسط مدرس موسیقی سوئیسی به نام امیل جاش دال کروز ابداع شد و اصطلاحات، قواعد و ریتم موسیقی از طریق حرکات موزون به کودکان آموزش داده شود. روش دالکروز یکی از خاصترین متدهای آموزش موسیقی کودکان است.
روش دالکروز با تمرینات سلفژ و شنیداری آغاز شده، سپس با حرکات متناسب بدن ترکیب میشود. این موسیقیدان اعتقاد داشت که موسیقی باید از طریق حس شنیداری، حرکتی، بصری و لامسه آموزش داده شود به همین دلیل این متد به روش تناسب حرکات معروف است.
متد آموزشی کودالی (kodaly)
این متد که توسط یک معلم مجارستانی به نام زولتان کودالی به جهان معرفی شد بر آموزش مفاهیم استوار است. در روش کودالی آموزش موسیقی از خردسالی آغاز میشود و سواد موسیقیایی با بهرهگیری از آهنگهای عامیانه و استفاده از سازهای بومی و محلی صورت میگیرد.
یکی از خلاقیتهای روش کودالی استفاده از علائم دست و انگشتان برای یادگیری ریتمها و نتهای موسیقی است. حرکت انگشتان به هنرجو کمک میکند تا جایگاه نتها را تجسم نماید و زمانی که این حرکات با خواندن نتها ترکیب میشود منجر به یادگیری گامهای موسیقی بهصورت صحیح میگردد. در این صورت کودک هرگز خارج از گام نمیخواند. در این روش مفاهیم موسیقی از طریق آوازخواندن آموزش داده میشود و سپس به سازهای موسیقی انتقال پیدا میکند؛ بنابراین آوازخواندن در متد کودالی پایه و اساس نوازندگی محسوب میشود.
آموزش موسیقی به سبک سوزوکی
این روش که توسط دکتر دانیل شینیچی سوزوکی ابداع شده است بر اهمیت محیط اجتماعی و حمایت خانواده تأکید دارد. روش یادگیری سوزوکی که بر پایه توانایی ذاتی کودکان پایهریزی شده، به متد زبان مادری معروف است. این پیانیست ژاپنی معتقد است اگر کودکان موسیقی را از طریق گوشدادن، حفظکردن، ساختن کلمات و تکرارکردن بیاموزند، این هنر به بخشی از وجود او تبدیل میشود. درست همانند زمانی که کودک با کمک والدین خود اصول صحبتکردن به زبان مادری را میآموزد. این روش یکی از بهترین متدهای آموزش موسیقی کودکان در جهان است.
در روش سوزوکی کودکان ابتدا در کلاس قطعات مختلف موسیقی را بهصورت مداوم و منظم، برای تقویت گوش موسیقیایی خود، گوش میدهند. تکرار آهنگ به کودک کمک میکند تا تغییر گام، سرعت و زمانبندی را در موسیقی تشخیص دهد. در این روش حمایت و تشویقهای والدین نقش مهمی در یادگیری ایفا میکند. به همین دلیل آنها میتوانند در کلاسهای موسیقی همراه با کودک خود شرکت کنند و در خانه نقش معلم را برای کودکان خود ایفا نمایند.
سخن آخر
هر کدام از این روشها با ترکیبی از موسیقی با هنرهای دیگر نشات گرفته است. انتخاب بهترین متد آموزش موسیقی به کودکان بستگی به نیازها و علایق هنرجو و اهداف آموزشی دارد.